Zabytki kociewia

Kościół Św. Andrzeja Boboli w Swarożynie
Wstęga Kociewia - swarozynJest to neogotycki kościół z 1895 roku cechujący się pięknymi organami oraz dzwonami zachowanymi z ówczesnego roku. Cechą charakterystyczną jest również beczkowe sklepienie, którym najczęściej zachwycają się przyjezdni. Kościół wraz z plebanią został wpisany do rejestru zabytków w 1990 roku. Nieopodal kościoła znajduje się nieczynny cmentarz ewangelicki.

Kościół w Dzierżążnie
Wstęga Kociewia - dzierzaninHistoria tego obiektu sięga XIV wieku. W czasie wojny trzynastoletniej (1454-1466) kościół został zniszczony. Odbudowano go około roku 1584, na wcześniejszym kamiennym fundamencie. Według ludowych podań kościół przed wiekami zapadł się pod ziemię i dopiero pasący się na polu wół natrafił na jego ślad. Pierwsza wzmianka o wiosce z pochodzi z 1241 roku. Obiekt wpisany do rejestru zabytków woj. pomorskiego.

Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Nowej Cerkwi
Wstęga Kociewia - nowa cerkiewTo barokowa świątynia, której początki sięgają XIV wieku. Została ona wzniesiona w 1312 roku w miejscu spalonego drewnianego kościółka z XIII wieku. Z tego czasu zachowały się: czworoboczna wieża, prezbiterium, zakrystia i skarbiec. Ołtarz główny z trzeciej ćwierci XVIII wieku ma w swym wnętrzu siedemnastowieczny obraz Matki Boskiej uważany przez lud za cudowny. Cmentarz przykościelny sięgający swym rodowodem XIV wieku jest miejscem spoczynku wielu pokoleń okolicznych chłopskich rodzin.
W roku 2005 podczas prac remontowo – konserwacyjnych  na kościelnej wieży odkryto średniowieczne malowidła. Dotychczas nikt nie wiedział o ich istnieniu. Do dzisiejszych czasów zachowały się trzy kolory – biały, czarny i czerwony. Dawniej zdobiły one wieże kościołów zacnych parafii. Dziś w Nowej Cerkwi można je podziwiać gołym okiem, gdyż są doskonale widoczne.

Dworek w Lipiej Górze
Wstęga Kociewia - lipia goraZbudowano go około 1850 roku, aktualnie jest własnością prywatną. Już wcześniej istniał tu okazały dwór drewniany wzniesiony w XVII wieku. Dzięki staraniom właścicieli obiekt wraca do swej świetności. Obiekt wpisany do rejestru zabytków woj. pomorskiego.

Zamek w Gniewie

Wstęga Kociewia - zamek w gniewieW Gniewie jest prawie 300 zabytków, ale nad nimi wszystkimi góruje najpotężniejszy na Pomorzu po malborskim, zamek pokrzyżacki z przełomu XIII i XIV wieku. Obiekt ma kształt bliski kwadratowi o boku 47 m z czterema wieżyczkami w narożach i wewnętrznym dziedzińcem. Gniew był pierwszym posterunkiem krzyżackim na lewym brzegu Wisły, wobec czego do znaczenia militarnego zamku przykładano dużą uwagę. Lustracje z lat 1386-1446 świadczą o znacznym wzroście potencjału zbrojeniowego. Za czasów państwa polskiego (1466-1772) zamek był siedzibą starostów. Starostwo gniewskie należało do Radziwiłłów, Zamojskich i Lubomirskich. Od 1667 roku starostą gniewskim był przyszły król Polski Jan III Sobieski, a po nim zarządzała zamkiem jego żona Maria Kazimiera. W wyniku I rozbioru Polski w 1772 roku Gniew wraz z Pomorzem Gdańskim znalazł się w granicach państwa pruskiego. Rząd pruski rozpoczął zakrojoną na szeroką skalę rozbiórkę bądź w najlepszym wypadku gruntowną przebudowę większości dawnych zamków krzyżackich. Los ten podzielił też zamek gniewski. Przeznaczony najpierw na koszary, jednakże niedostosowany zupełnie do tej funkcji, znalazł na początku XIX wieku nowe zastosowanie, jako spichlerz. Kolejna przebudowa zamku przypadła na lata pięćdziesiąte XIX wieku i w związku z tym jego adaptacji na ciężkie pruskie więzienie dla recydywistów. Gniew do Polski powrócił w 1920 roku, kiedy to do miasta wkroczyły wojska polskie na czele z gen. Józefem Hallerem. W 1921 roku w niewyjaśnionych okolicznościach wybuchł Wielki Pożar Zamku, który strawił doszczętnie jego trzy skrzydła. Odbudowa zamku przebiegała w dwóch etapach. Pierwszy, w latach 1968 – 1974 oraz drugi, od roku 1992, trwający do dnia dzisiejszego.
Spotyka się tu duch średniowiecznego zakonnika z żywa historią. Mają tu miejsce spektakle i inscenizacje historyczne oraz turnieje rycerskie. Organizowane są tu konferencje, zjazdy, sympozja naukowe i bankiety.

Sanktuarium Maryjne Narodzenia NMP w Piasecznie
Wstęga Kociewia - sanktuarium piasecznoPoczątki miejscowej parafii związane są z przybyciem iberyjskich rycerzy zakonnych z Calatravy. Pierwszy murowany kościół ceglany w roku 1347 pobudowali ich następcy, Krzyżacy. Cudem, który rozpoczął peregrynacje wiernych do tego miejsca było uzdrowienie sparaliżowanego syna smolnika w roku 1378. Jego relacja z objawienia maryjnego została zachowana w bezcennej figurze.
Po potopie szwedzkim ocalała jedynie XIV-wieczna figura Matki Boskiej Piaseckiej oraz wota (w tym najcenniejsze, sklepienie ufundowane przez Jana III Sobieskiego po zwycięstwie w bitwie pod Chocimiem w 1673 roku). Po wyjściu z kruchty warto kroki skierować do studzienki z uzdrawiającą wodą, którą okala piętnaście stacji Drogi Krzyżowej.
Najważniejsze XX-wieczne daty w historii Piaseczna to rok 1967, gdy lokacja ta decyzja Stolicy Apostolskiej stała się Sanktuarium oraz rok 1968, gdy koronacji figury insygniami papieskimi dokonał ówczesny kardynał Karol Wojtyła.

Bazylika Katedralna w Pelplinie
Wstęga Kociewia - peplinW XVI wieku rozpoczęto budowę ceglanej świątyni, która stała się drugą, co do wielkości w Polsce. Monumentalna bazylika ma 84 m długości i transept szeroki na 43 m, niezwykłe sklepienia gwiaździste, sieciowe i kryształowe unoszą się na wysokość 26 m. Za oficjalną datą ukończenia świątyni przyjmuje się 1557 rok, jednak przeróbek, dobudowań i uzupełniania wnętrza dokonywano jeszcze przez następne 250 lat.

Oprócz dominującego gotyku, w katedrze odnaleźć można również elementy baroku i neogotyku. Uwagę przykuwa bogate wyposażenie świątyni, w tym 23 ołtarze, z których główny uznawany jest za najwyższy w Europie (25,5 m).
Niezwykle cennym wyposażeniem świątyni są organy, na których co roku, w lipcu i sierpniu, grają najwięksi organiści świata podczas organizowanych w kościele koncertów.

Sanktuarium św. Wojciecha w Gorzędzieju
Wstęga Kociewia - wojciech gorzednikW roku 997 mnich Adalbertus odprawił pod gorzędziejskim dębęm Mszę św. w przerwie swej misyjnej drogi do Prus. Po uczynionej posłudze przeprawia się na drugi brzeg Wisły…
Tysiąc lat później doczesne szczątki św. Wojciecha zostają tu sprowadzone z Gniezna, a parafialna przestrzeń zostaje podniesiona do rangi sanktuarium. Cząstką świętego spoczęła w stylizowanym relikwiarzu w kształcie łodzi, a ten ma swoje miejsce w jednonawowym, gotyckim kościele z XIV wieku.

Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia w Lubiszewie
Wstęga Kociewia - lubiszewoPierwszy kościół w Lubiszewie powstał ok. 1185 roku. Była to świątynia drewniana, fundowana przez księcia Grzymisława. W 1348 roku zastąpiona została nową, murowaną, niewielkich rozmiarów. Kościół rozbudowany został do obecnych rozmiarów w roku 1823, gdy nawę przedłużono na zachód i dobudowano wieżę. Ściany są oszkarpowane, otwory zwieńczone łukami gotyckimi, nawa przykryta jest płaskim stropem, w zakrystii zaś znajduje się sklepienie beczkowe.
Ważnym zabytkiem i przedmiotem kultu religijnego jest XIV-wieczna figura Maryi z Dzieciątkiem – Matki Bożej Pocieszenia.

Kościół pw. Św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Subkowach
Wstęga Kociewia - subkowyBudowę rozpoczęto w XIII wieku, a zakończono w XV. Prawdopodobnie fundatorem świątyni był biskup włocławski Maciej. Lokacja następuje w 1301 r. Parafia w Subkowach istniała już, bowiem w 1224 roku. Długość kościoła wynosi 28,6 m, szerokość 8,9 m zaś wysokość w nawie 10 m, a w prezbiterium 8,5 m. Prezbiterium posiada bardzo ciekawe sklepienie gwieździste z żebrem przewodnim.